
گفتار و زبان در کودکان دارای اوتیسم
راهنمای کامل تقویت مهارتهای زبانی و ارتباطی کودکان مبتلا به اوتیسم
یکی از مهمترین و چالشبرانگیزترین بخشهای رشد کودک مبتلا به اوتیسم، توسعه مهارتهای گفتاری و زبانی است.
بسیاری از والدین با این سؤال مواجه میشوند:
چرا کودک من حرف نمیزند؟ آیا صحبت کردن برای کودک اوتیسمی ممکن است؟ چگونه میتوانم گفتارش را تقویت کنم؟
پاسخ این سؤالات در این مقاله داده میشود. این راهنما با بهرهگیری از تجربیات کلینیک گفتار توانگستر کرج و برنامههای تخصصی دیجیاسپیچ، به شما کمک میکند تا با رویکردی علمی، ساختارمند و کاربردی، مسیر رشد گفتار کودکتان را هموار کنید.
تفاوت گفتار و زبان در کودکان اوتیسم
در کودکان دارای اوتیسم، گفتار و زبان ممکن است به دلایل مختلف با تأخیر، اختلال یا تفاوتهایی همراه باشد:
💬 گفتار (Speech):
-
ممکن است اصلاً صحبت نکنند یا فقط صداهایی بیمعنا تولید کنند
-
برخی فقط چند واژه میگویند و نمیتوانند جمله بسازند
-
برخی کودکها گفتار دارند اما اکولالیا (تکرار طوطیوار) دارند
🧠 زبان (Language):
-
درک زبان و دستورات ضعیف است
-
نمیدانند چگونه کلمات را برای بیان نیاز یا احساس به کار ببرند
-
نمیتوانند مکالمهای هدفمند را آغاز یا ادامه دهند
علائم اختلال گفتار و زبان در کودکان اوتیسم
🔻 نداشتن یا تأخیر زیاد در شروع صحبت
🔻 ناتوانی در استفاده از کلمات برای بیان نیاز
🔻 درک نکردن دستورات ساده مثل “بیا اینجا”، “بده به مامان”
🔻 عدم اشاره برای خواستن چیزی
🔻 استفاده از لحن غیرعادی، صداهای تکراری، یا آهنگ یکنواخت
🔻 تقلید بیهدف از کلمات تلویزیون یا اطرافیان (اکولالیا)
🔻 ناتوانی در پاسخ به سوال ساده (اسمت چیه؟ چی میخوای؟)
چرا کودکان اوتیسم در گفتار و زبان مشکل دارند؟
کودکان دارای اوتیسم معمولاً:
❌ تعامل اجتماعی کمی دارند
❌ به تماس چشمی توجه نمیکنند
❌ دایره واژگان محدودی دارند
❌ حافظه کاری ضعیفی دارند
❌ رفتارهای کلیشهای را به ارتباط ترجیح میدهند
بنابراین یادگیری زبان، که نیازمند تعامل، توجه و تقلید اجتماعی است، برای آنها دشوارتر میشود.
راهکارهای تخصصی برای تقویت گفتار کودک اوتیسم
1. 📢 شروع گفتاردرمانی در سن پایین
در کلینیک گفتار توانگستر کرج، برنامههای درمانی ویژهای برای کودکان اوتیسم طراحی شده که شامل:
-
تحریک گفتار با بازیهای هدفمند
-
تقویت ارتباط غیرکلامی (اشاره، تقلید، نگاه)
-
استفاده از تکنولوژیهای کمکگویشی (مثل PECS یا تصاویر)
-
آموزش والدین برای اجرای تمرینات روزانه در منزل
2. 📘 استفاده از پکیجهای ساختاریافته گفتاری
در digispeech.ir، پکیجهایی طراحی شدهاند که با محتوای ویدیویی، تمرینات تعاملی و پشتیبانی همراه هستند:
🔹 پکیج «از واژه تا گفتار»
برای کودکانی که فقط چند کلمه دارند و باید گفتار را گامبهگام شروع کنند.
🔹 پکیج «صفر تا صد گفتار کودک اوتیسم»
پوشش کامل مباحث درک، واژگان، جملهسازی، مکالمه، با تمرینات قابل اجرا در خانه.
🔹 پکیج «تربیت شنیداری و مفاهیم ساده»
برای تقویت درک دستورات و مفاهیم زبانی پایه.
🔹 پکیج «زبانآموز جامع»
مناسب برای کودکانی که واژگان دارند اما نیاز به ساخت جمله و مکالمه دارند.
3. 👂 تقویت درک زبان پیش از گفتار
کودکی که نمیفهمد، نمیتواند حرف بزند.
پس باید ابتدا درک دستورات و مفاهیم مثل:
-
بالا / پایین
-
بده / بگیر
-
باز / بسته
-
توی / بیرون
تقویت شوند. این مفاهیم در قالب بازی و داستانپردازی در جلسات گفتاردرمانی و پکیجهای دیجیاسپیچ آموزش داده میشوند.
4. 🧸 استفاده از بازی برای تقویت زبان
-
بازیهای تقلیدی: مثلاً “مامان بازی” یا “آشپزی”
-
بازی با فلشکارتها: شناسایی تصویر، نامگذاری، جملهسازی
-
اسباببازیهایی که با صدادار شدن همراهند
-
داستانگویی با تصاویر ساده و پرسش از کودک
5. 👨👩👧 آموزش والدین و نقش محیط خانه
-
والدین باید در صحبت با کودک از جملات ساده استفاده کنند
-
موقع حرف زدن، تماس چشمی را حفظ کنند
-
هر کاری که انجام میدهند، با صدای بلند توضیح دهند (مثلاً: “الان آب میریزم”)
-
کودک را در گفتار تشویق کنند، حتی اگر فقط صدا تولید کند
آیا کودکان اوتیسمی میتوانند صحبت کنند؟
بله!
اگر درمان زود آغاز شود، بسیاری از کودکان دارای اوتیسم میتوانند:
✅ صحبت کنند
✅ نیازهای خود را بیان کنند
✅ درک دستورات ساده و حتی پیچیده را داشته باشند
✅ در مکالمات ساده شرکت کنند
اما برای رسیدن به این مرحله باید صبور، پیگیر و مداوم بود.
خدمات کلینیک گفتار توانگستر کرج برای درمان گفتار در اوتیسم
📍 ارزیابی دقیق مهارتهای زبانی
📍 اجرای تست GARS برای تشخیص شدت اختلال
📍 طراحی برنامه درمانی اختصاصی
📍 جلسات گفتاردرمانی با ابزارهای کمکآموزشی
📍 آموزش والدین برای تمرینات خانگی
📍 پشتیبانی آنلاین و مشاوره منظم
راههای ارتباطی و ثبتنام
📞 تماس با ما:
09121623463 – 02634405830
📍 آدرس کلینیک:
کرج، رجاییشهر، بلوار انقلاب، نبش میدان اتحاد، ساختمان آراد، طبقه دوم
🌐 وبسایت تخصصی: digispeech.ir
🛍 فروشگاه پکیجهای گفتار: digi-download.ir
منابع آموزشی ما در فضای مجازی
📱 اینستاگرام:
📺 آپارات و یوتیوب:
📣 تلگرام:
گفتار و زبان در کودکان دارای اوتیسم، قابل تقویت است.
با مداخله زودهنگام، درمان تخصصی، و مشارکت والدین، میتوان بسیاری از کودکان را به سطحی رساند که بتوانند نیازهای خود را بیان کنند، مکالمه داشته باشند، و ارتباط برقرار کنند.
ما در کلینیک گفتار توانگستر کرج و آکادمی دیجیاسپیچ، همراه شما هستیم تا این مسیر را با برنامه و آرامش طی کنید.
✅ این مقاله توسط سیاوش عطایی، آسیبشناس گفتار و زبان و متخصص روانشناسی عمومی تهیه شده است.
برای شروع درمان تخصصی گفتار، همین حالا با ما تماس بگیرید.