دکتر اوتیسم کرج : نقش خانواده در درمان گفتار کودک

چرا شما مهم‌ترین عضو تیم درمان هستید؟

(راهنمای عملی برای والدین در حمایت مؤثر از درمان گفتار و زبان فرزندشان)

🔹 مقدمه: گفتاردرمانی، فقط یک ساعت در هفته نیست

وقتی کودک شما دچار تأخیر گفتار، مشکل تلفظ، لکنت یا ضعف در جمله‌سازی است، ممکن است اولین واکنش، ثبت‌نام در جلسات گفتاردرمانی باشد.
اما باید بدانید:
موفق‌ترین درمان‌ها فقط در جلسات گفتاردرمانی شکل نمی‌گیرند، بلکه در خانه، در تعامل روزمره، و در ارتباط میان شما و فرزندتان رشد می‌کنند.

در این مقاله می‌خواهیم روشن کنیم که چرا شما به‌عنوان پدر یا مادر، مهم‌ترین عنصر درمان گفتار کودک هستید، و چگونه با چند تکنیک ساده و روزانه، می‌توانید به رشد گفتار کودک‌تان جهش دهید.

🧠 چرا حضور والدین در روند درمان حیاتی است؟

۱. کودک شما بیشترین زمان را با شما می‌گذراند، نه با درمانگر

حتی اگر هفته‌ای دو جلسه گفتاردرمانی بروید، این فقط دو ساعت از ۱۶۸ ساعت هفته است.
اما شما در کنار او هستید—در حمام، غذا، خواب، بازی، قدم‌زدن… همه این‌ها فرصت‌های گفتاردرمانی خانگی‌اند.

۲. والد فعال، درمان را چند برابر سریع‌تر می‌کند

مطالعات نشان داده‌اند:
🔸 کودکانی که والدین‌شان تمرین‌ها را منظم در خانه اجرا کرده‌اند، ۲ تا ۳ برابر سریع‌تر به هدف‌های درمانی رسیده‌اند.

۳. کودک به حمایت عاطفی شما نیاز دارد

او ممکن است از گفتن بترسد، دچار خجالت یا ناامیدی شود.
در این زمان، هیچ‌کس به‌اندازه شما نمی‌تواند به او آرامش و امنیت بدهد.

🔍 نقش‌های کلیدی خانواده در درمان گفتار کودک

✅ ۷ کار ساده که والدین می‌توانند برای رشد گفتار انجام دهند

۱. به‌جای دستور دادن، گفت‌وگو کنید

مثلاً به‌جای «لباستو بپوش»، بگویید:
«بیا با هم لباس بپوشیم، بعد بریم پارک!»

۲. کلمات کودک را تکرار و کامل کنید

اگر گفت: «توپ»، شما بگویید: «آره، توپ قرمز داری!»

۳. برای هر فعالیت، نام‌گذاری و توصیف انجام دهید

موقع غذا دادن: «قاشق… غذا… بزن به دهان… آفرین!»
موقع حمام: «آب گرمه… صابون، کف… تمیز شدی!»

۴. از کتاب، تصاویر و بازی‌های کلامی استفاده کنید

هر روز ۵ دقیقه با کودک کتاب ورق بزنید و درباره تصاویر حرف بزنید.

۵. با کودک آهنگ‌های ساده و تکراری بخوانید

آهنگ‌های کودکانه به تقویت حافظه کلامی کمک می‌کنند.

۶. اشتباهات گفتاری را با آرامش اصلاح کنید

اگر گفت: «مو می‌خام»، شما بگویید: «می‌خوای موز؟ بفرما موز خوشمزه!»

۷. محیط را آرام، بدون فشار و با فرصت مکالمه بسازید

هیچ‌گاه کودک را به زور وادار به حرف‌زدن نکنید. ترغیب کنید، نه تهدید.

⚠️ اشتباهات رایج والدین در درمان گفتار کودک

• تصحیح شدید یا تکرار اجباری اشتباه کودک

• مقایسه با دیگران («پسرخاله‌ت تو این سن جمله می‌ساخت!»)

• گفتن «نمی‌فهمی؟! واضح بگو!»

• انجام همه کارها به‌جای کودک بدون اینکه فرصتی برای گفتن بدهند

• وابستگی به تلویزیون یا تبلت به‌جای گفت‌وگوی زنده

💬 پرسش‌های رایج والدین:

۱. اگر وقت نداشته باشم، باز هم مؤثرم؟

حتی ۵ تا ۱۰ دقیقه تمرین باکیفیت در روز از جلسات بدون مشارکت بهتر است.

۲. باید تمرین‌ها را مثل کلاس اجرا کنم؟

نه؛ گفتاردرمانی در خانه باید در قالب بازی، داستان یا فعالیت روزمره باشد.

۳. اگر بلد نیستم تمرین‌ها را انجام بدهم، چی؟

در کلینیک گفتار توان‌گستر، هر والد آموزش دقیق، فیلم تمرین و برنامه گام‌به‌گام دریافت می‌کند.

👨‍👩‍👧 چرا خانواده، تیم اول درمان کودک است؟

🟢 درمانگر مسیر را طراحی می‌کند،
🟢 اما این شما هستید که آن مسیر را با فرزندتان قدم‌به‌قدم طی می‌کنید.

بدون شما:

• تمرین‌ها بی‌اثر می‌شوند

• کودک بین جلسه‌ها پسرفت می‌کند

• انگیزه کمتری برای گفتن دارد

• درمان طولانی و پرهزینه می‌شود

👨‍⚕️ همراهی والدین در کلینیک گفتار توان‌گستر کرج

ما در کلینیک گفتار توان‌گستر گوهردشت کرج، شما را تنها تماشاگر روند درمان نمی‌دانیم—بلکه شما مؤثرترین عضو تیم درمانی کودک‌تان هستید.

خدمات ما برای والدین:

• آموزش تکنیک‌های خانگی گفتاردرمانی

• ارائه فایل صوتی–تصویری تمرین‌ها

• پکیج‌های کاربردی مانند «از واژه تا گفتار»

• گزارش پیشرفت هفتگی کودک

• پاسخگویی و مشاوره دائمی برای والدین فعال

📍 آدرس: کرج، رجایی‌شهر، بلوار انقلاب
📞 واتساپ و تماس: ۰۹۱۲۱۶۲۳۴۶۳
🌐 سایت: www.digispeech.ir

✨ سخن پایانی

اگر کودک‌تان نمی‌تواند خوب صحبت کند، ناامید نشوید.
اگر خودتان بلد نیستید چطور کمکش کنید، نگران نباشید.
شما فقط باید تصمیم بگیرید که کنار او بایستید.

🟢 گفتار کودک، فقط با صدای شما شکوفا می‌شود.
🟢 ما کنارتان هستیم تا با هم، از اولین واژه تا گفتاری روان و پر اعتماد، پیش برویم.

والد آگاه، درمانگر پنهان کودک است.